Style kierowania – sprawdź jakim typem szefa jesteś?
Co to są style kierowania?
Styl kierowania można zdefiniować jako względnie trwały i powtarzalny sposób, w jaki przełożony oddziałuje na podwładnych w celu pobudzenia i koordynacji ich działania w zespole, a przez to – osiągania celów stojących przed organizacją.
Jaki jest najlepszy styl?
W psychologii zarządzania jest cała lista opracowań różnych autorów dotyczących stylów zarządzaniem w zespole. Teoria R. Blake i J.S. Mouton opiera się na orientacji na produkcję oraz orientację na ludzi. R. Tannenbaum i W. Schmidt Przyjęli oni skalę możliwych zachowań kierownika w zależności od osoby, na której skoncentrowane są zachowania. Na styl zarządzania wpływ mają: sam kierownik, podwładni, zaistniała sytuacja.
Oprócz orientacji na zadania i ludzi, niektórzy badacze próbowali wprowadzać trzeci wymiar. P. Hersey i K. H. Blanchard w ewolucyjnej teorii kierowania przyjęli jako trzeci wymiar stopień dojrzałości podwładnych określany przez posiadane umiejętności i motywację (wyróżniono style: autokratyczny, integracyjny, partycypacyjny i delegacyjny).
Jest tradycyjny styl kierowania tzw 3K i nowoczesny 3W. Style kierowania wg Sułkowskiego, Golemana i Anny i Andrzeja Niemczyków.
Ale najpopularniejszym są 3 podstawowe style kierowania zespołem opracowany wg. Lewina, Lippitta i Whita:
- autokratyczny
- liberalny
- demokratyczny
Czym różnią się poszczególne style?
Pomiędzy poszczególnymi stylami zarządzania występuje kilka istotnych różnic. Zalicza się do nich m.in.:
- więź emocjonalna pomiędzy kierownikiem a pracownikami,
- stopień sprawowanej kontroli nad zespołem,
- udział pracowników w podejmowaniu decyzji,
- orientacja na osiąganie celów lub rozwój pracowników,
- sposób motywowania do pracy,
- stopień zaufania do pracowników,
- sposób komunikacji z podwładnymi,
- możliwość przejawiania inicjatywy przez pracowników,
- czasochłonność procesów decyzyjnych
Autokratyczny styl kierowania opiera się na sprawowaniu przywództwa oraz ścisłej kontroli kierownika nad swoimi podwładnymi. Pracownik nie ma możliwości wykazania własnej inicjatywy. Musi całkowicie podporządkować się przełożonemu.
Często jako motywacji pracownika stosowany jest system kar, np. w postaci ostrej krytyki, nagany czy obniżenia wynagrodzenia. Potrzeby i emocje zespołu pracowniczego są podporządkowane całkowicie celom przedsiębiorstwa.
Czy są jakieś zalety tego stylu? W krótkiej perspektywie czasowej pozwala on osiągnąć spory poziom dyscypliny oraz wysoką efektywność pracy. Taki rodzaj kierowania zespołem sprawdza się w przypadku prostych i powtarzalnych prac, które nie wymagają dużych kwalifikacji.
Jeżeli chodzi o ocenę tego stylu z poziomu pracownika – autorytarny kierownik negatywnie wpływa na atmosferę pracy, motywację i rozwój pracownika. Zatrudnieni wykonują swoją pracę mechanicznie i boją się wyjść ze swoimi pomysłami by np. usprawnić jakiś proces produkcji. Pracownicy nie identyfikują się z firmą, nie są zaangażowani a to naraża firmę na spory poziom rotacji i szybkie wypalenie zawodowe.
Liberalny styl kierowania jest całkowitym przeciwieństwem stylu autorytarnego. Tutaj kierownik pozostawia pracownikom całkowitą swobodę działania, nie ingeruje w styl pracy, podział obowiązków nie ocenia pracowników. Jego rola ogranicza się jedynie do zapewnienia załodze odpowiednich narzędzi pracy i materiałów.
Taki rodzaj kierownictwa może doprowadzić do totalnego chaosu w organizacji i bardzo niskiej efektywności. Pracownicy realizują swoje cele, nie angażują się w prace zespołową, powtarzają błędy.
Tylko w sytuacji, kiedy członkowie zespołu wykazują sporą automotywację, maja dużą wiedzę i umiejętności by byli w stanie wykonać samodzielnie zadania taki styl zarządzania może sprawdzić się dobrze.
Najbardziej zrównoważonym i uniwersalnym stylem kierowania jest styl demokratyczny.
Kierownik traktuje swoich podwładnych w sposób partnerski. Pracownicy nie są zostawieni samym sobie, a jednocześnie mają wpływ n a podejmowanie działania i sposób wykonywania pracy. Mogą przedstawić swoje opinie i pomysły. Są zmotywowani za pomocą nagród a nie kar a krytyka jest konstruktywna i oparta na argumentach.
Demokratyczny kierownik wydaje pracownikom polecenia, przedstawia cele lecz pozostawia swobodę odnośnie metod realizacji zadań. Dba o dobrą atmosferę a w zespole jest szacunek, wsparcie i wzajemna akceptacja.
Demokratyczny styl kierowania ma sporo zalet. W dłuższej perspektywie czasowej skutkuje największą efektywnością i jakością pracy. Pracownicy są usatysfakcjonowani, dobrze zmotywowani, czują się potrzebni i doceniani, działają w twórczy sposób oraz identyfikują się z celami i wartościami firmy
Ten styl ma jedną – no może dwie wady. Pierwsza to czasochłonna decyzyjność – z racji tego, że zdanie każdego się liczy podejmowanie decyzji może dłużej trwać. Drugą wadą jest ryzyko braku dyscypliny u niektórych pracowników.
Tak naprawdę każdy z nas ma swój własny, niepowtarzalny styl kierowania, który jest mieszanką wszystkich wyżej opisanych. Kluczowe jest to, żeby zdawać sobie sprawę z ich wad i zalet by wiedzieć w jakich momentach jaki styl będzie najbardziej adekwatny do sytuacji, projektu lub pracowników.
A jaki jest Twój styl?
Matryca Kompetencji Skillbox to narzędzie, które może stać się Twoją prawą ręką przy zarządzaniu zespołem oraz przy rozwoju Twoich pracowników – Przetestuj ją bezpłatnie klikając TUTAJ.
Odwiedź nas na:
Mamy dla Ciebie prezent!
Testuj zarządzanie kapitałem ludzkim z profesjonalną Matrycą Kompetencji w arkuszu kalkulacyjnym.